Trong cuộc đời, chắc hẳn ai cũng từng xuất hiện tình trạng nổi mẩn đỏ trên da. Tình trạng này có thể xuất hiện đơn thuần hoặc kèm theo các triệu chứng khác. Vậy nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ là do đâu? Làm sao để điều trị hiệu quả tình trạng này? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết.
Nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ trên da
Nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ trên da rất đa dạng. Nó có thể là triệu chứng của bệnh lý nào đó hoặc do phản ứng quá mẫn của cơ thể với các tác nhân bên ngoài. Một số nguyên nhân thường gặp như:
Bệnh mề đay, dị ứng
Đây là nguyên nhân thông thường và dễ gặp. Do cơ thể có phản ứng quá mẫn với các tác nhân như thức ăn, thời tiết, môi trường, khói bụi, mỹ phẩm, thuốc,… Bệnh có thể biểu hiện là những nốt mẩn, ban dát đỏ trên da diện rộng hoặc toàn thân, kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
Viêm da dị ứng, viêm da cơ địa
Đây là tình trạng liên quan đến hệ miễn dịch, biểu hiện đặc trưng là nổi mẩn đỏ một vùng khi tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh. Một số tác nhân gây bệnh như hóa chất tẩy rửa, mỹ phẩm, giày dép, quần áo làm từ chất liệu lạ,... Bệnh thường gặp ở những người cơ địa dị ứng (trong y khoa gọi là người có thể địa atrophy).
Viêm da dị ứng có triệu chứng điển hình là nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy
Nổi mẩn đỏ do rôm sảy
Tình trạng này thường gặp vào mùa nóng, ẩm ướt và hay xảy ra ở trẻ nhỏ. Rôm sảy thường lành tính, biểu hiện là những ban mẩn đỏ mọc đơn thuần, không đau đớn nhưng có thể gây châm chích, ngứa ngáy khó chịu. Điều này là do cơ thể bị nóng trong, tuyến mồ hôi gặp trục trặc gây tắc nghẽn và ứ đọng dẫn đến viêm, nổi mẩn đỏ.
Do bệnh vảy nến
Vảy nến là bệnh tự miễn mạn tính, xuất hiện do rối loạn hệ miễn dịch. Theo chuyên gia là do các tế bào lympho T trong cơ thể nhầm lẫn với tế bào khỏe mạnh và tấn công.
Vảy nến khi bùng phát sẽ xuất hiện từng mảng đỏ phù, khô ráp, bong tróc trên da, kèm theo ngứa ngáy khó chịu ở những vùng da thường bị cọ xát như khuỷu tay, đầu gối,...
Vảy nến có thể không xuất hiện triệu chứng trong thời gian dài đến vài năm nếu không chịu các yếu tố kích thích như: Nhiễm trùng, thời tiết lạnh, khô, chấn thương trên da, căng thẳng, nghiện rượu,...
Do nóng trong người
Nóng trong người có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân như: Ăn đồ chiên rán, dầu mỡ, hút thuốc lá, uống ít nước, bổ sung ít rau xanh, chức năng gan, thận suy giảm. Tình trạng này kéo dài dẫn đến độc tố trong người tích tụ lại, làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm khuẩn.
Khi đó, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng cách đào thải qua da với biểu hiện là nổi mẩn đỏ khắp người và kèm theo ngứa ngáy, mụn nhọt khó chịu.
Tình trạng nóng trong người do suy gan gây tích tụ độc tố dẫn đến nổi mẩn đỏ
Do viêm nhiễm, côn trùng cắn
Nguyên nhân này cũng rất hay gặp, nhất là ở vùng có nhiều cây cối rậm rạp, kém vệ sinh khiến các loại côn trùng, vi khuẩn dễ phát triển. Khi bị một số côn trùng như: Muỗi, bọ chét,... cắn thường gây ra mẩn đỏ tại nơi tiếp xúc kèm theo ngứa, rát. Thậm chí là nhiễm trùng, nhiễm độc toàn thân nếu loại côn trùng đó có nọc độc.
Do bệnh hắc lào
Bệnh hắc lào biểu hiện là nổi mẩn đỏ một vùng trên da, thường ở nơi dễ bị bí mồ hôi như nách, bẹn, đùi… Những tổn thương này hình giống đồng xu, bản đồ, rìa ngoài là mụn nước li ti, có xu hướng lan rộng ra xung quanh, kèm theo ngứa rát.
Nguyên nhân gây bệnh là do nấm hắc lào xâm nhập, dễ lây lan và tái phát. Bệnh hay xảy ra vào mùa nóng ẩm và gặp nhiều hơn ở những người mặc quần áo ẩm ướt, chật chội, vệ sinh kém.
Do suy giảm chức năng gan, thận
Gan và thận được ví như 2 nhà máy xử lý, đào thải các chất độc hại cho cơ thể con người. Khi chức năng gan, thận suy giảm, các độc tố trong cơ thể không được chuyển hóa và đào thải ra bên ngoài mà tích tụ dưới da, gây nổi mẩn đỏ.
Bên cạnh đó, gan còn là cơ quan chuyển hóa và sản xuất các chất cần thiết cho hệ miễn dịch của cơ thể. Khi chức năng gan suy yếu sẽ dẫn đến sức đề kháng và hệ miễn dịch của cơ thể giảm đi đáng kể. Từ đó làm giảm khả năng chống chọi với các độc tố và tác nhân bên ngoài, tăng tình trạng nổi mẩn đỏ trên da.
Do bệnh tiểu đường
Khi lượng đường trong máu tăng quá cao có thể dẫn đến biến chứng là tổn thương mạch máu dưới da. Lâu dần gây ra tình trạng nổi mẩn đỏ, có thể kèm theo ngứa khắp người.
Một số nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác cũng có thể gây ra tình trạng nổi mẩn đỏ như: Thời tiết thay đổi, rối loạn nội tiết, stress, hóa xạ trị, bệnh lý về máu và mạch máu, bệnh tuyến giáp, nhiễm giun sán,…
Phương pháp điều trị tình trạng da nổi mẩn đỏ
Để điều trị hiệu quả tình trạng da nổi mẩn đỏ, bạn nên thăm khám bác sĩ, xác định đúng nguyên nhân và mức độ nguy hiểm của bệnh. Việc điều trị có thể bao gồm dùng thuốc bôi, thuốc uống và các thảo dược hỗ trợ.
Thuốc uống trị nổi mẩn đỏ trên da
Một số thuốc thường dùng trong điều trị da nổi mẩn đỏ như:
- Thuốc chống ngứa: Là các thuốc kháng histamin đường uống như cetirizin, levocetirizin, clophehydramin,... giúp bệnh nhân giảm tình trạng ngứa ngáy toàn thân và tránh gãi làm trầy xước da. Lưu ý, các thuốc này thường có tác dụng phụ gây buồn ngủ. Do đó, người bệnh nên dùng thuốc vào buổi tối. Tránh làm các công việc yêu cầu sự tỉnh táo như lái xe, vận hành máy móc,… sau khi dùng thuốc.
- Kháng sinh: Thường được chỉ định trong trường hợp mẩn đỏ bị bội nhiễm bởi vi khuẩn. Một số kháng sinh thường được sử dụng như augmentin, penicillin, cephalosporin,...
- Ngoài ra, bác sĩ có thể kê cho bạn các sản phẩm giúp bổ gan thận, thanh nhiệt, giải độc, tăng cường sức đề kháng,... Đặc biệt là thuốc giúp tăng cường năng lượng tế bào chứa thành phần như L-carnitine fumarate,…
Các thuốc uống giúp điều trị nguyên nhân và triệu chứng nổi mẩn đỏ toàn thân
Điều trị da nổi mẩn đỏ bằng thuốc bôi
Đối với tình trạng nổi mẩn đỏ trên da cục bộ không quá rộng thì các thuốc bôi là phương pháp được sử dụng chính. Một số dạng thuốc bôi thường dùng như:
- Các loại thuốc mỡ có corticoid: Những thuốc có tác dụng giảm ngứa nhanh và tức thì bao gồm: Prednisolon, dexamethason, hydrocortison, clobetasone, betamethasone,... dạng kem bôi, thuốc mỡ. Lưu ý, các loại kem bôi chứa corticoid này chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn và bôi với lượng nhỏ nhất có thể đạt hiệu quả để hạn chế tác dụng không mong muốn.
- Kem làm mềm da: Giúp cung cấp độ ẩm cho da, ngăn ngừa tình trạng bị mất nước và làm dịu da do bệnh gây ra. Những loại kem dưỡng ẩm thường chứa thành phần như: Vaseline, glycerol, vitamin E, acid hyaluronic,...
- Các thuốc bôi khác: Kem bôi chứa ion bạc, calci, kẽm,… như hồ nước, kẽm oxit,… giúp làm khô se tổn thương trên da, kháng khuẩn và mau lành tình trạng nổi mẩn đỏ.
Thuốc bôi ngoài da giúp điều trị mẩn đỏ tại chỗ
Sử dụng các thảo dược thiên nhiên
Bên cạnh dùng thuốc uống và bôi đặc trị theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, việc sử dụng các thảo dược hỗ trợ từ thiên nhiên cải thiện nổi mẩn đỏ trên da hiện được rất nhiều chuyên gia khuyên dùng. Một số vị thảo dược thiên nhiên thường được nhắc đến như:
- Lá chè xanh: Thành phần tanin trong lá chè xanh sẽ giúp tạo phức chelat (một loại muối) với các chất độc, kim loại nặng, gốc tự do,… trong cơ thể và loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể. Từ đó giúp hạn chế tình trạng nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy dị ứng trên da.
- Cao gan: Thành phần cao gan được chiết xuất từ gan động vật có chứa lượng lớn flavonoid, giúp tăng cường sản sinh tế bào lympho B, lympho T, tế bào bạch cầu, tế bào NK,… cho hệ miễn dịch của cơ thể. Ngoài ra, theo nghiên cứu, cao gan là nguồn giàu chất dinh dưỡng thiết yếu, giúp tăng cường chức năng gan, thanh nhiệt, giải độc, chống dị ứng.
- Cao nhàu: Nhiều nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật Bản đã cho thấy rằng, thành phần polysaccharide trong cao nhàu có tác dụng kích thích sản sinh tế bào lympho T giúp tăng cường miễn dịch, tăng sức đề kháng, chống lại tác nhân gây dị ứng cho cơ thể. Từ đó, cao nhàu không những làm giảm tình trạng nổi mẩn đỏ trên da hiệu quả mà còn giúp phòng ngừa bệnh tái phát.
Nhàu giúp điều trị nổi mẩn đỏ trên da hiệu quả
Làm thế nào để hạn chế, phòng ngừa nổi mẩn đỏ?
Nổi mẩn đỏ trên da có thể để lại sẹo hoặc các tổn thương gây mất thẩm mỹ cho làn da của bạn. Để hạn chế và phòng ngừa tình trạng này, bạn cần lưu ý:
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Việc vệ sinh cá nhân sạch sẽ hàng ngày giúp bạn loại bỏ các tác nhân gây ra nổi mẩn đỏ như bụi bẩn, vi khuẩn,...
- Tránh mặc quần áo quá chật hoặc ẩm ướt: Bởi môi trường ẩm ướt, bí bách sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển gây bệnh trên da.
- Tránh các tác nhân gây dị ứng: Tiêu biểu như phấn hoa, khói bụi, lông động vật, hải sản,...
- Tránh sử dụng các thức uống chứa cồn, chất kích thích: Bởi đây là các tác nhân dễ gây nhiễm độc, nóng trong, khiến chức năng gan và hệ miễn dịch suy yếu.
- Hạn chế các đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ: Bởi sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và kích thích các phản ứng dị ứng xảy ra.
Hạn chế đồ ăn cay nóng để phòng ngừa, hạn chế tình trạng nổi mẩn đỏ trên da
Trên đây là toàn bộ thông tin về nguyên nhân và cách điều trị, phòng ngừa nổi mẩn đỏ trên da. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, vui lòng để lại comment hoặc số điện thoại xuống bên dưới phần bình luận. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẽ nhanh chóng tư vấn, hỗ trợ.
Link tham khảo:
https://www.drugwatch.com/health/rash-and-skin-disorders/
